รายละเอียดมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม
909-2567
เครื่องตัดวงจรกระแสเหลือแบบมีอุปกรณ์ป้องกันกระแสเกินสำหรับใช้ในที่อยู่อาศัยและใช้ในลักษณะที่คล้ายกัน
RESIDUAL CURRENT OPERATED CIRCUIT-BREAKERS WITH INTEGRAL OVERCURRENT PROTECTION FOR HOUSEHOLD AND SIMILAR USES (RCBOs)
มอก. มาตรฐานบังคับ
-
IEC 61009-1:2010+Amd.1:2012+Amd.2:2013
ประกาศและงานทั่วไป
141
พิเศษ 192 ง หน้า 17
15 กรกฏาคม 2567
28 มิถุนายน 2567
ยกเลิก มอก.909-2548 และประกาศ มอก.909-2567 ขึ้นใหม่
ให้มีผลตั้งแต่กฎกระทรวงกำหนดให้ผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม มอก.909-2567 ใช้บังคับเป็นต้นไป
- ใช้กับเครื่องตัดวงจรกระแสเหลือแบบมีอุปกรณ์ป้องกันกระแสเกินที่ทำงานโดยไม่ขึ้นหรือขึ้นอยู่กับแรงดันไฟฟ้าที่ใช้ในที่อยู่อาศัยหรือใช้ในลักษณะ
ที่คล้ายกัน ซึ่งต่อไปนี้จะเรียกว่า RCBO ที่มีแรงดันไฟฟ้าที่กำหนดไม่เกิน
440 V a.c. ที่มีความถี่ที่กำหนด 50 Hz กระแสไฟฟ้าที่กำหนดไม่เกิน 125 A และมีความสามารถทนกระแสไฟฟ้าลัดวงจรไม่เกิน 25 000 A เมื่อทำงาน
ที่ความถี่ 50 Hz
- อุปกรณ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อใช้ป้องกันคนสัมผัสกับชิ้นส่วนตัวนำที่เผยตัว
ที่การติดตั้งมีการต่อกับหลักดินอย่างเหมาะสม และเพื่อใช้ป้องกันกระแสเกินในการติดตั้งเดินสายไฟฟ้าของอาคารและการใช้งานที่คล้ายกัน อุปกรณ์นี้อาจใช้เพื่อป้องกันอันตรายจากไฟ (fire hazard) เนื่องมาจากการคงอยู่ของกระแสไฟฟ้าผิดพร่องลงดินโดยไม่มีการทำงานของอุปกรณ์ป้องกันกระแสเกิน
- RCBO มีกระแสเหลือที่กำหนดไม่เกิน 30 mA อาจใช้เป็นอุปกรณ์ป้องกันเพิ่มเติมในกรณีที่เกิดความล้มเหลวของวิธีป้องกันช็อกไฟฟ้าอื่น ๆ
- ใช้กับอุปกรณ์ที่ทำงานพร้อมกันทั้งหน้าที่ตรวจจับกระแสเหลือ เปรียบเทียบค่าของกระแสเหลือนี้กับค่ากระแสเหลือที่ทำงาน และเปิดวงจรป้องกันเมื่อกระแสเหลือมีค่าเกินที่กำหนดให้ทำงานและในขณะเดียวกันต้องทำหน้าที่
ต่อวงจร นำกระแสไฟฟ้า และตัดวงจรเมื่อกระแสเกินในภาวะที่กำหนด
หมายเหตุ 1 ส่วนที่เกี่ยวข้องกับการทำงานในภาวะกระแสเหลือในมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมนี้เป็นไปตาม IEC61008-1 ส่วนที่เกี่ยวข้องกับ
การทำงานป้องกันกระแสเกินในมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมนี้
เป็นไปตาม IEC 60898-1
หมายเหตุ 2 RCBO มีวัตถุประสงค์ให้ใช้งานโดยคนที่ไม่ได้รับคำแนะนำ และออกแบบให้ไม่ต้องมีการบำรุงรักษา ซึ่งอาจขอรับการรับรองตามวัตถุประสงค์
หมายเหตุ 3 กฎระเบียบการติดตั้งและการใช้งาน ให้เป็นไปตามอนุกรม IEC 60364
- ประสงค์สำหรับใช้ในสภาพแวดล้อมระดับมลภาวะ 2
หมายเหตุ 4 สำหรับภาวะกระแสเกินที่รุนแรง ควรใช้เครื่องตัดวงจรตามมาตรฐานอื่น เช่น IEC 60947-2
หมายเหตุ 5 สำหรับสภาพแวดล้อมที่มีระดับมลภาวะสูง ควรใช้เปลือกหุ้มที่มีระดับชั้นการป้องกันที่เหมาะสม
- RCBO แบบทั่วไปต้องทนการทริปที่ไม่พึงประสงค์ รวมถึงกรณีแรงดันไฟฟ้าเสิร์จ (เช่น แรงดันไฟฟ้าที่เกิดจากการตัดต่อวงจรทรานเซียนต์ หรือ
การเหนี่ยวนำจากฟ้าผ่า) ทำให้เกิดกระแสไฟฟ้าในการติดตั้งและไม่มี
การวาบไฟตามผิว
- RCBO แบบ S ให้ถือว่ามีการป้องกันการทริปที่ไม่พึงประสงค์อย่างเพียงพอ ถึงแม้ว่าแรงดันไฟฟ้าเสิร์จทำให้เกิดการวาบไฟตามผิวและกระแสไฟฟ้า
หมายเหตุ 6 กับดักเสิร์จที่ติดตั้งปลายทางของ RCBO แบบทั่วไปและต่อแบบโหมดร่วม (common mode) อาจเป็นสาเหตุทำให้เกิดการทริปไม่พึงประสงค์
- RCBO มีการแยกอิสระ (isolation)
- RCBO ตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมนี้ยกเว้นที่มีนิวทรัลที่ไม่มี
การตัดต่อ เหมาะสำหรับใช้งานในระบบต่อลงดินแบบ IT
- อาจต้องระวังเพิ่มเติม (เช่น ติดตั้งกับดักฟ้าผ่า) เมื่อแรงดันไฟฟ้าเกิน
อาจเกิดขึ้นด้านแหล่งจ่าย (เช่นในกรณีที่จ่ายไฟฟ้าแบบสายพาดในอากาศ) (ดู IEC 60364-4-44)
หมายเหตุ 7 RCBO ที่มีระดับชั้นการป้องกันสูงกว่า IP20 อาจมีข้อกำหนดด้านโครงสร้างพิเศษ
- สามารถนำไปใช้กับ RCBO ที่มีการดัดแปลงประกอบอุปกรณ์ตัดวงจรกระแสเหลือเข้ากับเครื่องตัดวงจรกระแสเกิน ส่วนประกอบทางกลต้องประกอบจากโรงงานของผู้ทำหรือประกอบที่สถานที่ติดตั้ง ซึ่งในกรณีหลังให้เป็นไปตามภาคผนวก ช. นอกจากนั้นยังใช้ได้กับ RCBO ที่มีกระแสไฟฟ้าที่กำหนดมากกว่า 1 พิกัด โดยการเปลี่ยนจากพิกัดหนึ่งไปยังอีกพิกัดหนึ่งแบบ
ไม่ต่อเนื่อง (discrete) ไม่สามารถเข้าถึงได้ในการใช้งานปกติ
และการเปลี่ยนพิกัดไม่สามารถเปลี่ยนได้หากไม่ใช้เครื่องมือ
- RCBO แบบเสียบ (plug-in type) อาจจำเป็นต้องมีข้อกำหนดเพิ่มเติม
- RCBO ที่ประกอบอยู่ข้างในหรือมีจุดประสงค์เฉพาะให้ใช้งานร่วมกับ
เต้าเสียบไฟฟ้า เต้ารับไฟฟ้าหรือคู่เต้าต่อเครื่องใช้ไฟฟ้าสำหรับใช้ใน
ที่อยู่อาศัยและจุดประสงค์ที่คล้ายกันและถ้าประสงค์ให้ใช้กับความถี่อื่นนอกจาก 50 Hz จำเป็นต้องมีข้อกำหนดเฉพาะ
- RCBO ที่ประกอบอยู่ข้างในหรือมีจุดประสงค์เฉพาะให้ใช้งานร่วมกับ
เต้ารับไฟฟ้า อาจใช้ข้อกำหนดในส่วนที่เกี่ยวข้องตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมนี้ร่วมกับข้อกำหนดของ IEC 60884-1 หรือข้อกำหนดของประเทศที่จัดจำหน่ายผลิตภัณฑ์
หมายเหตุ 8 อุปกรณ์ป้องกันชนิดตัดวงจรกระแสเหลือ (RCD) ที่ประกอบอยู่ข้างในหรือมีจุดประสงค์เฉพาะให้ใช้งานร่วมกับเต้ารับไฟฟ้า สามารถเป็นไปตาม
IEC 62640 หรือมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมนี้
- ไม่ครอบคลุมถึง RCBO ที่ใช้ป้องกันมอเตอร์ไฟฟ้า
- ข้อกำหนดของมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมนี้ ให้ใช้กับภาวะแวดล้อมปกติ (ดูข้อ 7.1) RCBO ที่ใช้งานในสถานที่ที่มีภาวะแวดล้อมรุนแรง
อาจจำเป็นต้องมีข้อกำหนดเพิ่มเติม
- ไม่ครอบคลุมถึง RCBO ที่มีแบตเตอรี่รวมอยู่
- ข้อแนะนำสำหรับการใช้งานประสานสัมพันธ์ร่วมกันของ RCBO กับฟิวส์
ให้เป็นไปตามภาคผนวก ฉ.